De Paradox van het Kruis

In het vorige artikel over het boekje Waarom de wereld een hel nodig heeft van Arnold Huijgen ben ik ingegaan op de gedachtengang van Anselmus met betrekking tot de strafwaardigheid van de zonde (en de zondige mens). In dit artikel wil dat nog wat verder uitdiepen.

Uitsluiting

In zijn bespreking van het geloofsartikel rond de nederdaling ter hel, voegt Huijgen aan de interpretaties van de Oosterse kerk en Calvijn nog een derde interpretatie toe (p. 62): de kruisiging als menselijk oordeel. Hij schrijft: “Christus werd echter niet alleen door God, maar ook door mensen tot het kruis veroordeeld. Uitsluiting was zijn deel”. En op pagina 63: “Mensen hebben Christus naar de hel verwezen”.

Als we deze gedachtengang van Huijgen volgen, heeft dit ook consequenties voor wat ik in het vorige artikel schreef. Daar wierp ik de vraag op “of God Zélf kan worden beschouwd als het ‘beschadigde goed’” wanneer de mens zondigt. Ik heb toen gewezen op het feit dat al het geschapene uit Gods hand is voortgekomen, en er dus altijd een relatie ligt tussen wat wij doen en God Zelf.

Een indirecte relatie.

Wat Huijgen echter hier op pagina 62 en 63 schrijft over de verwerping van Christus door de mensheid (het Joodse volk was als het uitverkoren volk representant voor deze hele mensheid) plaatst die vraag die ik opwierp in een ander licht. Misschien is de kruisiging wel hét moment waarop de mens niet indirect, maar direct God heeft geraakt. En daarmee het werkelijk allerwaardevolste goed heeft beschadigd. Door de kruisiging gaf de mens aan geen belangstelling te hebben voor de bron van het eigen bestaan; daarmee zijn eigen doodvonnis tekenend.

Mijns inziens onderstreept dit nog eens het blijvende belang van Anselmus’ idee over de rechtvaardigheid van de straf.

Paradox

Daarmee komen we tegelijk ook bij de paradox van de kruisdood van Jezus. Want juist het moment waarop de mens zijn finale doodzonde begaat, is óók het moment waarop vergeving voor de zonde mogelijk wordt. Het dieptepunt wordt het hoogtepunt, Christus vergeeft juist dan wanneer de mens het onvergeeflijke doet!